Kiruna - Rovaniemi
Europa > Scandinavië
Kiruna - Zweeds Lapland
Fins: Kiiruna - Samisch: Giron - Ijzererts mijn
Rovaniemi - Fins Lapland
Noord-Samisch: Roavvenjárga - Kerstman - poolcirkel
Fins: Kiiruna - Samisch: Giron - Ijzererts mijn
Rovaniemi - Fins Lapland
Noord-Samisch: Roavvenjárga - Kerstman - poolcirkel
Na heerlijk gewandeld te hebben in Abisko National Park vertrokken we om ca. 12.27 uur van het treinstation Abisko Östra met de Arctic Circle Train de trein die vanaf Narvik Noorwegen naar Kiruna Zweden rijd. We waren in Kiruna rond 13.45 uur. Het landschap werd steeds vlakker en vrijwel zonder bergen. Wel veel bossen en regelmatig meren. In Kiruna gingen we vanaf het station met een shuttlebus naar het centrum wat ca.2km vanaf het station ligt. Ons hotel lag slechts enkele honderden meters vanaf de VVV waar de bus ons afzette. Het hotel behoorde bij een Engelse Pub. Het duurde wat lang voordat we de sleutels kregen. Daarna gingen we naar de kamers waarbij het trappenhuis van het hotel in een winkelcentrum lag. Met een chipkaart konden we de deuren openen die toegang gaven tot het hotel. De kamers waren ruim en netjes met zitgelegenheid.
Kiruna is een stad dat bekend staat om de grootste ijzerertsmijn ter wereld. We hebben daarom ook een excursie naar de ijzerertsmijn Luossavaara-Kiirunavaara Aktiebolag – LKAB gemaakt. Kosten waren 385 NOR waarbij we op 524 meter diepte naar een voorlichtingscentrum gingen waar we uitleg kregen over de mijn en de mijnbouw. Met een bus vertrokken we om 11uur vanaf het toeristencentrum in het centrum langs het rangeerterrein naar de mijn. Hier bij het rangeerterrein werden de treinen gevuld waarna ze het hele jaar vertrokken naar Narvik in Noorwegen. Buiten de wintermaanden ging het ook naar Luleå in Zweden. Helaas vriest de Ijszee hier bij Luleå regelmatig in de winter dicht. Vanaf Narvik en Luleå gaan de boten verder naar hun eindbestemming. Na het rangeerterrein gingen we het eigenlijke terrein van de LKAB op via een slagboom. Hier zagen we de kantoorgebouwen, werkruimtes en diverse andere gebouwen met o.a. restaurant voor het personeel. Ook is er een restaurant op 700 meter diepte in de mijn zelf.
Op het terrein zelf zagen we goed dat men hier vroeger (rond 1900) begonnen was met erts af te graven aan de oppervlakte. Men is op een gegeven moment ondergronds gegaan. Wij gingen tijdens de excursie ook ondergronds. We gingen met de bus een tunnel in waarbij we over een gedeelte van het 400 kilometer lange ondergrondse wegenstelsel reden sommige stukken verlicht of donker, enkel of tweebaansweg wegen, zelfs rotondes waren ondergronds. Bij het ondergrondse bezoekerscentrum van de LKAB stopte we en gingen uit de bus. We kregen een helm op en kregen instructie hoe te reageren als er iets gebeurde en voor eventuele evacuatie. Er werd ook gewaarschuwd dat er af en toe het licht voor korte tijd kon uitvallen. De personen uit de bus werden gesplitst in Engelstalige en Zweedse groep. De rondleiding duurde met busrit ca. 2.45 uur. We kregen uitleg over de manier van mijnbouw, hoe de gangen werden gegraven, hoe er gaten naar boven geboord werden, hoe men explosieven aanbracht en tot ontploffing liet komen. We zagen hoe men stenen inlaad op transportwagens, naar laadperrons en hoe deze via liften naar boven werden gebracht waarna het word verwerkt tot ijzererts pellets. Pellets zijn harde bolletjes (knikkers) met een diameter die kan variëren van 10 tot 20 mm en bevatten meer ijzer dan het oorspronkelijke ijzererts omdat ze reeds een eerste basisbewerking hebben ondergaan. We zagen ook diverse machines die men gebruikte tijdens de mijnbouw. Daar waren kolossale machines bij. Er was ook even tijd om een kopje koffie of thee te drinken waarbij we een kleine blik konden werpen op een liftschacht voor transport die de erts naar boven bracht. Dit ging heel snel. Voor je het wist was hij al weer voor voorbij.
Daarna was er een korte film van ca.15 minuten over de maatschappij LKAB wereldwijd en hoe men omging met de mijnbouw. En als afsluiting hadden we even de tijd om door een museum te lopen waar je kon zien hoe men vroeger werkte, over de spoorlijn en hoe die aangelegd was en hoe de arbeiders vroeger woonden. Hierna gingen we weer met de bus naar het stadscentrum. Wat het meeste indruk op me maakte was dat een gedeelte de stad vanwege de mijnactiviteiten gedeeltelijk verplaats moet worden. Aangezien de ondergrondse gangen onder de stad lopen en men steeds dieper gaat (nu 1175m toekomst >1365m) dreigen deze gangen te verzakken en vooral het centrumgedeelte zou hier last van hebben. Rond ca.2030 moet de gehele verplaatsing klaar zijn.
In de middag hebben we wat rondgelopen in de niet zo heel aantrekkelijke stad en hebben wel een Sami kerk met klokkentoren de Kiruna kyrka gebouwd tussen 1909–1912 bezocht. Een bijzonder gebouw met een aparte architectuur dat invloeden heeft van Amerikaanse houtarchitectuur, van de Noorse staafkerk en Samische hutten. Het is gebouwd met donkere houten balken en binnen is er een orgel en zie je een houten houtsnijwerk in de vorm van een draak. Op de helling van het dak staan verder 12 in brons gegoten sculpturen – beelden die mensen in verschillende gemoedstoestanden uitbeelden zoals inspiratie, wanhoop, verlegenheid, trots, toewijding, meditatie, verdriet, verdriet, liefde en nederigheid. Boven de deur heb je ook nog gebeeldhouwde reliëfs. De kerk ligt in een parkje met berken en omsloten door een muur.
In de nabijheid ligt ook het gemeentehuis waar we een expositie over de verplaatsing van de stad hebben bekeken. De spoorlijn en station en autoweg E10 zijn ondertussen al verplaatst. En men is begonnen met een parkje aan te leggen als bufferzone tussen de nieuwe stad en de mijn. Tijdens ons bezoek aan Kiruna waar we op zaterdag en zondag waren viel ons op dat in de stad de winkels en zelfs de weinige restaurants en bars vroeg dicht waren. Misschien omdat het weekend was.
Na ons bezoek aan Kiruna reden we naar onze laatste bestemming Rovaniemi in Fins Lapland. Maar voordat we de grens overstaken gingen we nog langs een elandenfarm. De eland (Alces alces) is de grootste nog levende hertensoort en hij wordt minstens zo groot als een paard. De schofthoogte (schouderhoogte) van een mannetje kan 180 tot 220 cm zijn, het lichaamsgewicht 320 tot 800 kg en de kop-romplengte 200 tot 290 cm. Een dier om respect voor te hebben.
In Rovaniemi waren we aan het einde van de middag. We gingen naar de Arctic Circle of de Noordpoolcirkel. De Noordpoolcirkel is de parallel of de denkbeeldige cirkel op aarde die alle punten op 66° 30' Noorderbreedte met elkaar verbindt. Deze poolcirkel loopt het grootste gedeelte over land. In Europa loopt hij over het noordelijkste puntje van IJsland en verder over Noorwegen, Zweden, Finland en dan in Rusland door Kola en Siberië. Op het Noord-Amerikaanse continent loopt de cirkel over Alaska ( Verenigde Staten ) Canada en Groenland. In principe ligt boven deze cirkel het gebied waar de zon gedurende een aantal nachten rond 21 juni niet meer onder gaat. Dit noemt men de middernachtzon. Hoe noordelijker men komt hoe meer nachten het betreft. In de winter rond 21 december blijft het op het noordelijk halfrond een aantal nachten helemaal donker ten noorden van de Noordpoolcirkel.
Vlakbij Rovaniemi op deze Arctic Circle gingen we naar Santa Claus Village. Je kan hier elke dag van het jaar de Kerstman ontmoeten. Want Rovaniemi is de officiële thuisbasis van de Kerstman. Wij zelf hebben hem ook ontmoet en hebben een kort gesprek met hem gehad. Wel raar zo midden in de zomer bij een temperatuur van >20C. In Santa Claus Village buiten het gebouw waar men de Kerstman kan ontmoeten diverse gebouwen waar men souvenirs en Finse artikelen kan kopen. Ook het postkantoor van de Kerstman en een lijn wat de Noordpoolcirkel aangaf. Wat me tegenviel was dat men in de winkels niet echt heel veel kwaliteitsartikelen verkocht. Waren veelal eenvoudige algemene (kerst) artikelen die er te koop waren die men overal ter wereld kan kopen. Vaak goedkoper dan hier. Jammer.
Hierbij een vertaling vanaf de internetpagina www.santaclausvillage.info
De Kerstman verklaarde Rovaniemi als zijn geboortestad en hij vertelde hoe zijn huis op Ear Mountain (Korvatunturi) werd onthuld aan het begin van de vorige eeuw. Het goed bewaarde geheim verspreidde zich over de gehele wereld. Om de privacy van zijn geheime locatie te behouden besloot men om een plek te bouwen op de Noordelijke Poolcirkel waar mensen de Kerstman van heinde en verre kon ontmoeten.
De Kerstman besteedt zijn tijd in het Santa Claus Village elke dag van het jaar om te zorgen voor zijn missie in het leven te nemen; aan het welzijn van kinderen en de vriendelijkheid van volwassenen, evenals het verspreiden van de boodschap liefde en goede wil van de Geest van Kerstmis in de hele wereld te verbeteren.
Na het bezoek aan de Kerstman zijn we naar ons hotel in Rovaniemi gegaan voor onze laatste overnachting van deze reis. De volgende dag vertrokken we rond de middag naar Rovaniemi Airport. Vanaf hier vlogen we met Finnair via Helsinki terug naar Amsterdam Schiphol.