Ngamba Island Chimpanzee Sanctuary
Oeganda
Habituation centrum voor Chimpansees
De laatste bestemming voor vertrek uit Uganda was Ngamba Island. Een eiland waar men 44 in beslag genomen chimpanseewezen opvangt en een beter leven proberen te geven. Vanaf Fort portal was het een ochtend ongeveer 4.30uur. De weg was over het algemeen goed geasfalteerd, uitgezonderd het laatste stuk waar wat meer gaten inzaten. Het ging langs vele dorpjes met theeplantages en akkerlanden via het drukke en wat rommelige armere gedeelte van Kampala naar Entebbe waar we ons moesten melden bij het kantoor van de Chimpansee & Wildlife Conservation Trust. Deze was in de nabijheid van de dierentuin en de particuliere haven waar we met een speedboot vertrokken naar Ngamba Island. Het eiland behoort tot de Koome groep van eilanden gelegen aan Lake Victoria, 23km ten zuiden van Entebbe. Het eiland is ongeveer 100 acres groot waarvan 98 voor het herbergen van de chimpansees. De andere 2 acres zijn gescheiden met een elektrificeert hek en daar kunnen bezoekers van het eiland verblijven. Men kan op diverse manieren de chimpansees bekijken. Met een halve of hele dag maar ook met een overnachting in luxe tenten.
Wij hebben op het eiland een overnachting gedaan en kregen er een uitgebreid programma bij. We kwamen rond 1uur aan op het eiland na circa 45minuten varen met de speedboot. Toen we er aankwamen werden we verwelkomd en kregen een mondkapje aangereikt. Er was net als in Europa Mexicaanse Griep ontdekt en men wilde voorkomen dat men de chimpansees ging besmetten. We deden het mondkapje op maar aangezien het personeel op het eiland ook niet strikt de kapjes ophadden hebben we deze eigenlijk verder niet meer gebruikt. Niemand van ons vieren was verkouden of had verschijnselen van de griep. Denk dat men eerst de gasten die op het eiland kwamen wilden observeren. We kregen een kop koffie en direct erna een korte briefing over het eiland en wat men er deed. Daarna gingen we kijken naar de voedering die om +/- 14.30uur begon. Het voederen was bij de omheining waar een verhoging was gemaakt waar men overheen kon kijken. Tevens was dat iets veiliger aangezien enkele van de chimpansees af en toe met voorwerpen o.a. stenen en takken gooiden. De chimpansees zaten allemaal al ongeduldig te wachten. Soms maakten ze er erg harde schreeuwende geluiden bij en lieten met hun armen merken dat ze eten wilden. De verzorgers gooiden het fruit dat ze kregen zoveel mogelijk naar de verschillende chimpansees. Ze probeerden ze allemaal te eten te geven. Af en toe vingen anderen het op zodat men het opnieuw moest proberen. Het voederen duurden een klein half uurtje. Toen alles op was liepen de chimpansees richting het bos en zagen we ze niet meer. Daarna een kleine lunch gehad en even een korte rustpauze. Ons verblijf op het eiland was inclusief eten, koffie en thee en de activiteiten.
Rond 17uur werden we geroepen voor een rondleiding langs de keuken en andere ruimtes. We eindigden bij de nachtverblijven van de chimpansees. Hier zaten al twee jongere en twee wat agressievere chimpansees in. Het was de bedoeling dat alle chimpansees naar het nachthok zouden gaan. Daar kregen ze weer eten met o.a. porridge, soort meelpap. Daarna konden ze gaan slapen in netten die aan het plafond hingen. Ze mochten namelijk niet in de bossen blijven en daar hun nest maken aangezien het bos daarvoor te klein was. Tijdens het binnenkomen van de chimpansees was het af en toe een lawaai van jewelste. Ook waren ze af en toe erg agressief tegen elkaar. Het duurde best een tijd voordat ze bijna allemaal in de hokken waren. Daarna was de etenstijd en werd het rustiger. Niet alle chimpansees waren teruggekeerd naar de hokken. Drie waren in de bossen achtergebleven. Nadat we dit gezien hadden zijn we ons gaan opfrissen in onze luxueuze tent. We hadden aan de buitenzijde een waterzak waar warm douchewater in werd gedaan zodat we kort konden douchen. Wc mochten we alleen in de avond gebruiken want dit was een soort kampeertoilet. Op het terrein stond een composttoilet dat moesten we proberen te gebruiken. Na het opfrissen gingen we eten. Had een vier gangenmenu. Was heerlijk en verzorging was oké. Enig nadeel was dat het erg snel werd geserveerd. Waren dat niet echt gewend waren dus hadden vrij snel klaar. Nog even kort bij het kampvuur gezeten met zijn vieren en daarna vroeg naar bed.
De laatste ochtend op Ngamba Island mochten we weer vroeg opstaan. Rond 7uur zouden we met enkele jongere chimpansees gaan lopen. Was alleen even onzeker geweest omdat niet alle waren teruggekeerd naar de hokken. Vlak voor de wandeling waren de mannetjes terug in hun hok. Het ene vrouwtje was niet zo erg. Daarom konden we toch aan de wandeling beginnen. Gingen via een toegangshek naar het afgesloten terrein waar de chimpansees overdag verbleven. Via een aantal sluizen kwamen er acht jongere chimpansees aangelopen. Vrij snel kwamen er een aantal bij ons in de buurt lopen. Een van de kleinere Rambo genaamd ging al vrij snel naar onze vrouwelijke reisgenoot. Na eerst rustig wat kennisgemaakt te hebben doormiddel van grooming (vlooien)klom hij op haar rug of liet zich dragen. Wilde alleen dat zij zich met hem bemoeiden. Wij wilden hem af en toe ook aanraken maar kregen een afwijzend gebaar van hem. Ik, Gerard en mijn vriend Henk deelde een wat zwaarder jong mannetje van circa 39kilo. We gingen op onze knieën zitten om Billie de chimpansee op onze rug te laten klimmen. Hij pakte met zijn twee handen onze nek goed vast en zijn voeten klemde hij rond ons middel. Net als een klein kind dat je draagt. Zo hebben we een behoorlijke tijd door het bos gelopen totdat het wat te zwaar werd. Enkele andere chimpansee liepen rondom ons mee. Op een gegeven moment zijn we teruggelopen waarbij Rambo de kleine chimpansee nogal speels werd en net als een klein kind aan het ronddollen was. Ook wat minder was dat hij als een jonge hond wilde bijten. Op een gegeven moment best hard. De verzorgers probeerde hem op een gegeven moment wat weg te houden. Een hele belevenis om zo dicht in contact te komen met een aantal chimpansee. Een prachtige belevenis om nooit meer te vergeten.
Omdat we in direct contact kwamen met de chimpansees tijdens de boswandeling hebben we heel wat extra inentingen moeten ondergaan. De inentingen waren verplicht voor de Chimpansee wandeling op Ngamba Island. We hadden nodig:
Hepatitis A + B
Mazelen ook al wordt dit in Nederland levenslang erkend
Hersenvliesontsteking
Polio
Tetanus
Yellow Fever - is ook verplicht in Rwanda
Tuberculose test
Zelf hebben we nog extra 3 rabiës – Hondsdolheid inentingen laten doen. Buiten de inentingen waren de kosten 400USD per persoon voor de Forestwalk en overnachting full board op Ngamba Island. Je moet er wel wat voor over hebben om dit mee te maken. Maar de inentingen zijn vrijwel alle minimaal een aantal jaren geldig. Dus voor andere reizen komen ze ook van pas.
Website Ngamba Island met uitgebreide informatie en prijzen.
In Oeganda vindt je in het wild b.v. in Kibale Forest National Park Chimpansees. Je kan hier wandelingen (tracks) maken om de chimpansees in het wild te bekijken b.v. de Kanyanchu Primate Walk, ca.3 uur lopen, 2 x per dag rond 8+14uur. Maar voor de echte chimpansee liefhebbers is er de Chimpanzee Habituation Experience . Hier ga je vanaf 6 uur in de ochtend de gehele dag vanaf het opstaan van de chimpansees totdat ze gaan slapen de dieren volgen. Een hele ervaring. Ikzelf heb dit ook gedaan. Je kan hier goed bekijken hoe de chimpansee overal op reageren en hoe ze gedragen tegenover elkaar en andere dieren. Zo zie je dat ze niet altijd lieverdjes zijn maar ook vijandig en soms gevaarlijk. Zie voor meer info de tip.
Helaas zijn er ook mensen die ze als huisdier willen houden. Dit is verboden en regelmatig worden deze in beslag genomen. Ze worden opgevangen op o.a. Ngamba Island in het Victoria meer. Dit eiland ligt dichtbij Entebbe – Kampala. Hier worden ruim 40 chimpansees opgevangen. Ik ben op het eiland geweest. Je ziet er helaas een hoop leed bij de chimpansee. Sommige zijn erg getraumatiseerd en de verzorgers proberen ze zo goed mogelijk te verzorgen. Ze verblijven overdag op een gedeelte van het eiland in de bosrijke omgeving met veel begroeiing. Hier kunnen ze hun eten zoeken. In de avond zitten ze vaak in grote slaapverblijven met verschillende hokken. Ze kunnen hier slapen en ze krijgen er eten.
Je kan het eiland bezoeken per dagexcursie maar men kan ook blijven overnachten (Het geld wat dat opbrengt wordt gebruikt voor de opvang) Dit heb ik een maal gedaan. Je slaapt er in een luxe ingerichte tent en verblijft er op basis van volpension. Tijdens de dag krijg je uitleg over het eiland, er wordt uitgelegd hoe men de chimpansee behandeld en men kan het voederen bekijken. Als de situatie het toelaat kan men in de ochtend met enkele jonge chimpansee wandelen door de bossen in het buitenverblijf met een chimpansee aan je hand of op je nek. Hierbij zijn natuurlijk alleen jonge dieren bij. Oudere zijn te onbetrouwbaar. Het is natuurlijk een rare situatie maar deze dieren kan men helaas niet meer in de vrije natuur laten aangezien ze te veel aan mensen gewend zijn.
Om de financiering van Ngamba Island duurzaam veilig te stellen is er een stichting opgericht: de Chimpanzee Santuary Wildlife Conservation Trust (CSWCT), een samenwerkingsverband van Oegandese en internationale organisaties waar ook het Jane Goodall Instituut deel van uitmaakt.
